Het leven leren leven

Mijn zwager kan dit jaar door de lockdown weer zijn verjaardag niet vieren zoals hij dat graag doet: met zijn kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden. Vorig jaar overviel hem de situatie, maar dit jaar is hij voorbereid. Hij koopt kleine doosjes gebak en brengt deze bij vrienden en familie langs. Hij ziet daardoor de mensen die hem dierbaar zijn én beleeft zelf een fantastische verjaardag. ‘Ik zie alleen maar blije gezichten’, appt hij ons enthousiast.

De situatie kun je niet veranderen

Onze dochter moet al ruim een jaar alleen studeren. Vanuit haar kamer volgt ze de colleges. Ik bewonder haar om hoe ze dat doet. De situatie kan ze niet veranderen. Wel hoe ze ermee omgaat. Ze ontdekt dat een zorgvuldige dagplanning haar helpt. Sporten, studeren en iedere dag naar buiten. Ze kookt gezonde maaltijden en doseert het kijken van nieuwsprogramma’s. Het zijn kleine dingen die bijdragen aan een goede gemoedstoestand. Het blijft zwaar en het is eenzaam om de hele week op jezelf aangewezen te zijn. Maar ze houdt vol en haalt als het goed is haar bachelor. Ik ben ontzettend trots op haar.

Ruimte voor rouwen én leven

In mijn atelier raak ik in gesprek met een klant. Anderhalf jaar geleden overleed haar enige zoon op dertienjarige leeftijd door een medische fout. De onderste steen moet boven als het ziekenhuis de fout in de doofpot wil stoppen. Daar strijden zij en haar man voor en het lukt ze. Maar bovenal lukt het ze om niet verbitterd te raken. “Je moet benoemen wat er fout is gegaan en ook de mens blijven zien. Artsen maken ook fouten”, zegt ze. Het intense verdriet verandert er niet door, maar ze kan nu rouwen én leven.

Ook dit gaat voorbij

‘Het leven leren leven met alles wat het geeft’, beschrijft een gedicht. We leren ons leven lang. Met vallen en opstaan. Een goede vriend van vierentachtig moedigt me aan als ik er even doorheen zit. “Ook dit gaat weer voorbij”, zegt hij. Een uitspraak die hem al jaren op de been houdt als het leven zich in alle hevigheid aandient. Het voedt zijn vertrouwen dat er weer andere tijden komen.

Wat kan ik wel?

Mijn jarige zwager heeft in zijn leven veel doorstaan. Toen hij jaren geleden in het ziekenhuis kwam en nauwelijks nog iets kon, stelde hij zichzelf de vraag: wat kan ik nog wel? Dat is sindsdien zijn uitgangspunt om doelen te stellen en op te krabbelen uit een situatie. Gebakjes rondbrengen, was deze keer zijn antwoord op die vraag.

Dit is een column uit VANDAAG magazine. Wil je meer lezen over zingeving en levenskunst? Neem een abonnement op VANDAAG. Slechts € 12,50 voor 4 nummers!