Christa leert rouwen

‘Ik probeer woorden te geven aan het gevoel van machteloosheid’ 

“Kom je even kijken, Chris? Hij is zo mooi”. Voor me staat een liefdevolle, trotse moeder. Ze wil heel graag haar zoon laten zien. Alleen is haar zoon niet net geboren, maar twee dagen geleden overleden. “Ik weet dat je het moeilijk vindt, maar kom je alsjeblieft?” Natuurlijk wil ik naar Jan toe, maar ik vind het ook heel eng. De gedachte alleen al ontneemt me de adem. 

Pure paniek 

Die middag raap ik al mijn moed bij elkaar en bel bij Esther aan. Vanaf het moment dat ik binnen ben, praat ik heel erg veel. Pure paniek. Ik hoor mezelf ‘domme’ dingen zeggen. Het is een uitlaatklep voor mijn ongemakkelijke gevoel. “Wees maar gewoon stil. Je bent er en dat is genoeg”, stelt Esther mij gerust. We lopen samen naar Jan. De tranen stromen over mijn wangen. Een mooie jongen van 19 jaar. We zitten naast hem en kijken alleen maar. Onze Jan, denk ik stilletjes.  

Spelen op zijn sax 

Het is inmiddels vijf jaar geleden. Jan was 9 toen hij voor de eerste keer ziek werd. De zware behandelingen deden wat ze moesten doen.  Maar tegen alle voorspellingen in kwam de kanker terug toen hij 18 was. Dit keer was het direct duidelijk dat hij niet meer beter zou worden. Tussen de chemo’s in deed hij alles wat hij graag wilde doen.  Zo speelde hij met zijn geliefde saxofoon in een big band, soms met een spuugbakje op schoot. Hij accepteerde dat zijn leven kort zou zijn, genoot zolang het kon en liet uiteindelijk rustig los. 

Behapbare vragen stellen 

Van haar heb ik in de jaren erna geleerd wat ik beter wel en niet kan doen. Niet vragen hoe het gaat,  maar ‘hoe gaat het vandaag met je?’ Die vraag is behapbaar.  Als ik mensen nabij wil zijn bij ziekte of overlijden, overvalt me soms de machteloosheid die ik voelde toen ik naar Jan ging. Nu probeer ik woorden te geven aan dat gevoel in plaats van zomaar iets te zeggen om het ongemak te bedekken. “Ik weet de woorden niet te vinden, maar wil graag naast je staan”, blijkt vaak genoeg te zijn. Ik leerde dat elk rouwproces anders is en heel persoonlijk. Ook hierin zijn we allemaal uniek. En dat het nooit ‘klaar’ is.  

Geliefden worden gemist 

Regelmatig halen we herinneringen op aan Jan. Zo blijft hij deel van ons leven. We noemen zijn naam omdat hij voor altijd bij ons hoort.  
De decembermaand is voor veel mensen een maand om naar uit te kijken. Samen aan tafel, cadeautjes, gezelligheid. Maar voor anderen is dit de lastigste tijd van het jaar, omdat geliefden vooral dan zo gemist worden. Vaak een leven lang.