Koester je kleding

Inzamelaars kunnen onze stroom afgedankt textiel nauwelijks aan. Maar dat is volgens Kim Poldner altijd nog beter dan de afvalbak. Ze onderzoekt hoe kleding duurzamer kan.

Geen metalen rits maar een rij houten knopen in je nieuwe spijkerbroek. Het zou zomaar kunnen volgens lector circular business Kim Poldner. Vanaf 2023 dragen modeproducenten in Nederland ook de verantwoordelijkheid voor kledingstukken nádat consumenten ze afdanken. Fabrikanten moeten oud textiel gaan inzamelen en dan kun je maar beter goed nadenken over waar je het van maakt. “Kleding bevat vaak zoveel materialen, dat inzamelaars als het Leger des Heils met de handen in het haar zitten. Je kunt niet alles opnieuw gebruiken. Neem elastaan om spijkerbroeken stretch te maken, dat is een drama. Zo’n kledingstuk gaat gelijk de verbrandingsoven in.”

Kleding van algen en paddenstoelen

Poldner onderzoekt nieuwe businessmodellen voor duurzame mode. Van textiel recyclen tot je klanten bewegen duurzaam te kopen. Dat valt niet mee, want de textielindustrie is volgens haar een van de meest vervuilende industrieën. Ze bracht wetenschappers en modeontwerpers bij elkaar in het Circular Fashion Lab aan Universiteit Wageningen. Daar zoeken ze uit welke biologische materialen geschikt zijn voor kleding. “Denk aan algen en paddenstoelen.” Ook ontwikkelen ze nieuwe kleurstoffen uit rest-inkt van inktjetprinters. Uit die samenwerking kwam een structurelere voort: de Gelderse hub van de Dutch Circular Textile Valley (DCTV). Poldner wil de vijfde hub opzetten in de regio Rotterdam-Den Haag. Dat past bij de Nederlandse ambitie om koploper te zijn in circulaire textiel. Nu is één procent van de textiel in winkels gerecycled, dat moet naar dertig procent in 2030. “Consumenten hebben vaak een beeld van afval bij oud textiel, dus de kunst is om het sexy te maken. Dat je denkt: natuurlijk wil ik dit gerecyclede kledingstuk, want het ziet er fantastisch uit.”

‘Recycled textiel klinkt als oud en afval.
De kunst is om het sexy te maken’

Maak het mensen makkelijk

Ben je juist op zoek naar duurzame kleding, dan wijzen borden en ‘groene’ rekken je in de toekomst mogelijk de weg. Poldner kijkt met modewinkeliers in de aankomende twee jaar hoe en waarom de consument een duurzaam artikel uit de stelling pakt, ermee naar de paskamer loopt en vervolgens naar de kassa. “Ik moet zelf vaak aan verkopers vragen waar biologisch katoenen spullen voor mijn kinderen liggen. Je kunt het mensen makkelijker maken.” Winkelpersoneel speelt volgens haar een sleutelrol. “Als zij de klant niet kunnen voorlichten over hun duurzame kleding, vergeet dan de aankoop maar. Zeker als dat overhemd net wat duurder is.” Training voor hen is dus cruciaal. Maar als ze ook traditionele merken verkopen, staan ze voor een dilemma. Hoe kun je die nog aanprijzen, als je net hebt verteld dat het duurzame overhemd niet door kinderen is gemaakt? Een puzzel voor het onderzoeksteam.

Verkoop, ruil of geef weg

Het was die donkere kant van de kledingindustrie, waardoor Poldner voor een groene modecarrière koos. “Kinderarbeid en vervuilde rivieren zijn echt afschuwelijk.” ‘Onvermoeibaar’ zet ze zich inmiddels zeventien jaar in voor duurzame mode. “We stoten tien procent van de CO2 wereldwijd uit. Als we zo doorgaan, is dat 25 procent in 2050. Het is nogal urgent.”

Wat kunnen we daar als consument aan bijdragen? “Zorg goed voor je kledingstukken en verstel ze wanneer nodig. Of laat dat doen. Verkoop ze online als je erop uitgekeken bent, ruil of geef ze weg. Mijn dochter van zeven loopt in kleding van haar oudere nichtjes. Ze weet niet beter. Eigenlijk is het heel simpel. En, gooi nóóit, maar dan ook nooit textiel in de afvalbak. Al vallen de gaten erin.”

Kim Poldner is lector circular business aan de Haagse Hogeschool. Na modeacademie AMFI in Amsterdam en een master cultuur, organisatie en management aan de Vrije Universiteit, opende ze in 2005 een circulaire modeboetiek. Ze promoveerde aan de Zwitserse St. Gallen-universiteit op haar onderzoek naar het opzetten van duurzame modemerken.

Tekst Jolanda Breur